Μια Δημόσια Πρόταση για την Επικοινωνία και την Ενημέρωση

Καμμία προσπάθεια αναγέννησης της, ευρισκόμενης σε σήψη, ελληνικής κοινωνίας δεν θα μπορέσει να ευοδωθεί, αν δεν συνδυαστεί, αν όχι να εκκινήσει, με μια ευρύτερη κοινωνική και πολιτική παρέμβαση στο χώρο των ΜΜΕ. Όσο η επικοινωνία και η ενημέρωση των πολιτών εξαρτάται από τα ιδιωτικά ΜΜΕ κι από τα ελεγχόμενα από την εκάστοτε κυβέρνηση κρατικά ΜΜΕ, τόσο θα αναπαραγάγονται οι ιδεολογικές και πολιτισμικές συντεταγμένες που διαιωνίζουν τη σήψη.

Η πρόταση που επιθυμώ δημόσια να καταθέσω είναι η ακόλουθη:

Πρώτον, η δημιουργία μιας όσο γίνεται μαζικότερης Πολυμμετοχικής Εταιρείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Πολιτών.

Μέσα από μια δημόσια πρόσκληση όσων πολιτών, δημοσιογράφων, διανοουμένων, καλλιτεχνών, συνδικαλιστών, πολιτικών και όσων συλλογικών σπουδαστικών, επιστημονικών, πολιτιστικών, συνδικαλιστικών, πολιτικών φορέων, το επιθυμούν, μπορούν να κληθούν κι άλλοι, όσο γίνεται περισσότεροι, πολίτες να συνδράμουν ο κάθε ένας ανάλογα με την οικονομική του ικανότητα και την κοινωνική του βούληση, στη δημιουργία μιας τέτοιας πολυμετοχικής εταιρείας.

Με ένα όριο, ας πούμε ενδεικτικά 5%, στη κατοχή μετοχών, που θα συμφωνηθεί ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη, σκοπός της εταιρείας θα είναι να προσφερθεί η αντικειμενικότερη και πληρέστερη δυνατή ενημέρωση κι επικοινωνία στους κόλπους της κοινωνίας, μακριά από επιχειρηματικά, κομματικά ή στενά υπαρξιακά συμφέροντα.

Συλλογικά οι μέτοχοι, πολίτες ή φορείς, θα προσδιορίσουν το τι ακριβώς σημαίνει αντικειμενική και πλήρης ενημέρωση κι επικοινωνία, θα επιλέξουν, ανάλογα με το κεφάλαιο που θα συγκεντρωθεί, το ή τα μέσα με τα οποία αυτή θα εκφραστεί και την επαγγελματική-εργασιακή τους πλαισίωση, συγκρότηση και λειτουργία.

Μια ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, ένα περιοδικό, μια Κυριακάτικη εφημερίδα, μια ημερήσια εφημερίδα, ένα καθημερινό ωριαίο τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων, ένας τηλεοπτικός σταθμός, είναι ορισμένες από τις μορφές υλοποίησης, δίχως να αναιρεί αναγκαστικά η μια την άλλη, μορφές που, όπως προειπώθηκε, θα εξαρτηθούν από το κεφάλαιο που θα συγκεντρωθεί.

Σε κάθε περίπτωση το οποιδήποτε μέσο, πέραν του αρχικού του κεφαλαίου, θα έχει νόημα ύπαρξης, μόνο αν είναι σε θέση, μέσα από την προσφορά του στην ενημέρωση και επικοινωνία, να εξασφαλίσει την οικονομική του αυτάρκεια και την επαγγελματική επιβίωση όσων μερικά ή αποκλειστικά εργαστούν σε αυτό.

Δεύτερον, η συγκρότηση από τους ίδιους πολίτες, που θα συμμετέχουν ατομικά ή συλλογικά στην προαναφερόμενη πρωτοβουλία, ενός κινήματος διεκδίκησης της δημοκρατικής εκλογής της διοίκησης της ΕΡΤ. Μέσω ενός σώματος εκλεκτόρων που οι ίδιοι θα συναποφασίσουν και θα προτείνουν τη σύνθεσή του, έτσι ώστε να πάψει η δημόσια ραδιοτηλεόραση, να λειτουργεί ως φερέφωνο της εκάστοτε κυβέρνησης και ως χώρος επιλεκτικής, κι επίσης δαπανηρής για τους φορολογούμενους, επαγγελματικής αποκατάστασης.

Όσοι πολίτες ή συλλογικοί φορείς θεωρούν αναγκαία μια τέτοια ή οποιαδήποτε άλλη μορφή παρέμβασης στο χώρο των ΜΜΕ, μπορούν να έρθουν σε επαφή μέσω e-mail με τον υπογράφοντα για έναν, με κοινή συνενόηση κι απόφαση, συντονισμό των προσπαθειών.
Η συγκρότηση ενός αρχικού ομίλου πρωτοβουλίας από ενδιαφερόμενους, πολίτες, επαγγελματίες ή μη δημοσιογράφους, εκπροσώπους συλλογικών φορέων ή μικρών ΜΜΕ, θα μπορούσε να αποτελέσει τον αρχικό πυρήνα για μια ευρύτερη δημόσια έκκληση και κινητοποίηση.

Καμμιά προσπάθεια δεν θα έχει τύχη και νόημα, αν δεν γίνει ευρύτερη κοινωνική συνείδηση η αναγκαιότητά της και δεν συνοδευτεί από μια καμπάνια πανεθνικής πολιτικής κινητοποίησης, με την έννοια της αποδοχής και προώθησής της από τον μέγιστο δυνατόν αριθμό πολιτών. Ο στόχος είναι η μαζική επικοινωνία κι ενημέρωση κι όχι άλλο ένα μέσο ιδεολογικού και πολιτικού αυτισμού. Μαζική επικοινωνία κι ενημέρωση σημαίνει εξ’ άλλου, κι όχι τόσο για λόγους μαζικότητας όσο για λόγους ουσίας, επικοινωνία κι ενημέρωση για τα πάντα, από και για τους πάντες, δίχως εκλεκτικές αυτοαναγορεύσεις και αποκλεισμούς.


ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Επιδράσεις των Σημερινών ΜΜΕ Στην Ελληνική Κοινωνία


Για τον υπογράφοντα η μέγιστη ζημιά που προκαλεί η σημερινή λειτουργία των ΜΜΕ στην ελληνική κοινωνία, είναι ιδεολογικού παιδαγωγικού χαρακτήρα. Με όποιον δάσκαλο καθίσεις τέτοια γράμματα θα μάθεις.

Το μάθημα χαρακτηρίζεται από: φανατισμό, κοκορομαχία, αλλαζονεία, υποκρισία, κακότητα, δημαγωγία, φθηνό εντυπωσιασμό, απουσία εμβάθυνσης και ουσιαστικού διαλόγου, άκριτο οπαδισμό, αλλότρια επίρρηψη ευθυνών.

Είναι ένα μάθημα που υπονομεύει τον πολιτισμό, αν αυτός είναι πριν από όλα ο αλληλοσεβασμός. Που αντιστρατεύεται τη νηφαλιότητα, τη μετριοπάθεια, την ατομική ανάληψη ευθύνης, τον διάλογο και την δημιουργικότητα.

Ένα μάθημα που μεταδίδεται ως ιός σε κάθε χώρο δουλειάς και κατοικίας, σε κάθε οικογένεια. Σε κάθε κοινωνική, πολιτική, συλλογική οντότητα.

Δάσκαλοι, μόνιμοι ή προσκεκλημένοι, είναι κατά κανόνα οι πιό φανατικοί, μονομερείς κι ημιμαθείς εκφραστές όλων ανεξαίρετα των αποχρώσεων. Οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Οι πιό φωτεινοί και δημιουργικοί άνθρωποι, όποιους κι αν επιλέξει κανείς ανάλογα με τις προτιμήσεις του, κι είναι πολλοί περισσότεροι από όσους νομίζουμε αφού δεν τους βλέπουμε, είναι απόντες. Μιά μετριότητα προτιμά πάντα να συγκρίνει τον εαυτό της με μιάν άλλη μετριότητα.

Το όλο κλίμα συμπαρασύρει κι όλους τους εμπλεκόμενους πομπούς και δέκτες που έχουν καλές προθέσεις, όλους μας μας κάνει χειρότερους.

Να προστεθούν σε όλα τα παραπάνω κι άλλα:
Η επίδειξη πλουτισμού, δόξας κι εξουσίας. Η απουσία πολλών τομέων της ζωής από την ενημέρωση και η επιλεκτική παρουσίαση άλλων. Η αποκάλυψη ή η συγκάλυψη ανάλογα με τα συμφέροντα των επιχειρηματιών-ιδιοκτητών των ΜΜΕ. Η μονομερής παρουσίαση διεθνών ειδήσεων με πηγή αμερικάνικα κι αγγλικά κυρίως πρακτορεία και μέσα.

Συχνά πολλοί τα «βάζουν» με τους δημοσιογράφους. Έχουν κι αυτοί τις ευθύνες τους, μα δεν είναι αυτοί το κύριο πρόβλημα. Είναι το γεγονός ότι πάνω από το 90% της ενημέρωσης κι επικοινωνίας στην Ελλάδα το ελέγχουν κυριολεκτικά 10 το πολύ άτομα, ιδιοκτήτες των μέσων. Με τις συμμαχίες και τις αντιπαλότητές τους, με τις υπάρχουσες ή όχι διεθνείς εξαρτήσεις τους, με τα επιχειρηματικά τους συμφέροντα και πριν από όλα με το προσωπικό υπαρξιακό τους στυλ. Αυτό και τα συμφέροντά τους υπαγορεύουν, το ποιά διευθυντικά στελέχη, όμοια ή πειθήνια, θα διαλέξουν, πιό είδος ενημέρωσης, κατ’ αυθαίρετη βούληση, θα προτιμήσουν ή θα απορρίψουν.

Οι άνθρωποι-ιδιοκτήτες κάνουν τη δουλειά τους. Εμείς τι κάνουμε;
Ο γιγαντισμός από όλες τις απόψεις των ΜΜΕ στη σύγχρονη εποχή είναι κι αυτός, δίπλα σε τόσα άλλα, ένα καινούργιο ιστορικό φαινόμενο. Οι άνθρωποι και οι κοινωνίες τους σε όλο το κόσμο δεν έχουν ακόμα προλάβει, να το συνειδητοποιήσουν και να το χειριστούν.
Το ανάθεμα δεν αρκεί. Ο χειρισμός είναι το ζητούμενο.

10 σχόλια:

A.F.Marx είπε...

Kαλημέρα και καλώς βρεθήκαμε στα blog
Πριν τρία (νομίζω) χρόνια έγινε μια ανοιχτή συζήτηση σε κάποιο blog για να εξεταστούν οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα μπορούσε να ξεκινήσει ένα free press έντυπο γραμμένο αποκλειστικά από blogger. Δυστυχώς δεν θυμάμαι την διεύθυνση του blog, το οποίο είχε στηθεί ειδικά για τον σκοπό αυτό. Παρακολουθούσα με ενδιαφέρον την συζήτηση η οποία όμως γρήγορα ξεστράτισε και μετατράπηκε σε μπλογκοκαβγά.
Θέλω να πω, ότι μια τέτοια φιλόδοξη πρόταση είναι σχεδόν ουτοπιστική αν όχι αδύνατο να πραγματοποιηθεί.

Δημήτρης Κουμάνταρος είπε...

Η πρόταση είναι πράγματι σχεδόν ουτοπική, αλλά δεν πειράζει. Πάντως δεν απευθύνεται μόνο στους χρήστες του διαδίκτου ή μόνο σε δημοσιογράφους, αλλά σε όλους ανεξαίρετα τους πολίτες. Αν έχει μία τύχη, είναι μήπως μπορέσει να σχηματιστεί μια αρχική "κρίσιμη μάζα", με τη πεποίθεση πως δίχως αλλαγή στα ΜΜΕ, στο κοινωνικό διάλογο και στην ενημέρωση, θα διαιωνίζονται στη κοινωνία οι νοητικές-υπαρξιακές προϋποθέσεις της σημερινής σήψης. Πιστεύω ότι τη σημασία του σύγχρονου ρόλου των ΜΜΕ την έχουν ήδη αντιληφθεί πολύ καλά οι ιδιοκτήτες τους και οι τυχόν πατρονές τους.

Ανώνυμος είπε...

η πρόταση έχει αλήθεια, τα ΜΜΕ δεν ικανοποιούν. Να δούμε όμως, μπορεί να σχηματιστεί τέτοια "κρίσιμη μάζα"; Απαιτούνται μεγάλες δυνάμεις, οικονομικές και επαγγελματικές. Να δούμε ανάλογα σχήματα στην Ευρώπη. Ποιός γνωρίζει;

Nikos Dimou είπε...

Σωστά γράφει ο μαρξ - καλοπροαίρετη αλλά ουτοπική είναι η πρόταση, ειδικά για την Ελλάδα που δεν έχει προϊστορία και παράδοση συλλογικών δράσεων...

Δημήτρης Κουμάνταρος είπε...

Ακριβώς επειδή το κύριο ερώτημα που τίθεται σχετικά με την πρόταση, είναι ο ουτοπικός της χαρακτήρας και παρ' όλο που το ίδιο ερώτημα το έχω κι εγώ ο ίδιος, αισθάνομαι την ανάγκη να μοιραστώ ορισμένες σκέψεις:
Υπάρχουν ουτοπίες που έχουν ένα λυτρωτικό χαρακτήρα, ουράνειου ή επίγειου παράδεισου, που δεν με εκφράζουν. Και ουτοπίες, μεταρρυθμιστικές κι ατελείς, που δεν υπήρχαν μέχρι τώρα και που αύριο μπορεί να υπάρξουν ή να μην υπάρξουν ή να υπάρξουν λίγο ή πολύ αλλοιωμένες. Ποιός ξέρει;
Ο Ουΐλιαμ Μπλέϊκ έλεγε:"Αυτό που κάποτε το φαντάζονταν, τώρα το πραγματοποιούν". Και η λαϊκή παροιμία αντιπαραθέτει:" Ο Αντώνης με τα λόγια χτίζει ανώγεια και κατώγεια". Ποιές από τις δύο διαπιστώσεις ισχύουν; Ανάλογα με την περίπτωση. Αν δεν προσπαθήσεις δεν θα μάθεις.
Η προϊστορία παίζει πράγματι πολύ μεγάλο ρόλο, αλλά δεν αρκεί για την ιστορία. Πόσο μάλλον όταν η δική μου ουτοπία είναι, πίσω από την ουτοπία της διατυπωθείσης πρότασης, η εκ νέου αυτοθέσπιση της
Ελλάδας μέσα στο νέο παγκόσμιο πλαίσιο ζωής. Ονειρεύομαι δηλαδή και συγχωρέστε με για αυτό ένα νέο πολιτισμικό-πολιτικό πρόταγμα και κίνημα. Που προϋποθέτει νέες δυνατότητες επικοινωνίας κι ενημέρωσης.

mikros fokion είπε...

καλη, φιλοδοξη ιδεα και δυσκολο να πραγματοποιηθει... φυσικα ποτε μην λες ποτε, ομως περα απο το οικονομικο κομματι μπαινει και ενα ζητημα συνεργασιων οπου ο καθενας μαλλον θα θελει να βολεψει τον μικροεγωισμο του!
αν παντως προχωρησει εχω ανοιχτα αυτια και ματια -)

ΔΙΟΝΥΣΟΣ είπε...

Υπάρχει το παλιό ιστορικό γεγονός της πρώτης συγκρότησης της Ελευθεροτυπίας και πως εξελήχθηκε. Ας μη ξεχνάμε ότι το γέννησαν ειδικές συνθήκες έλλειψης ενημέρωσης (μεγάλη απεργία)
Σήμερα η στρέβλωση όπως επεσήμανε και σε άρθρο του ο Μανώλης Δρεττάκης καλά κρατεί. Δυστυχώς και στον παγκόσμιο στίβο ενημέρωσης. Ολόκληρα κοινωνικά στρώματα νοιώθουν να μην εκφράζονται ενημερωτικά.

Ανώνυμος είπε...

Ποιοί;
Ποιούς;
Πόσους;
Πώς;
Γιατί;

Ελλείψη κοινού συμφέροντος, ύφους, ιεδολογίας και πολλών άλλων παραμέτρων, φοβάμαι πως η πρόταση σου ακούγεται σαν ένα γενικό θεώρημα που δεν ανταποκρίνεται στη σκληρή και ατομιστική πραγματικότητα.

Δε σε κατακρίνω. Ωραίο ακούγεται. Αλλά είτε επιθυμείς ένα ελεύθερο μέσο συλλογικής έκφρασης είτε ονειρεύεσαι ένα κίνημα, χρειάζεσαι πρώτα απ' όλα μια ταυτότητα. Τα σφυροδρέπανα, οι σταυροί και οι πυρσοί κάτι σημαίνουν άλλωστε. Το ίδιο και τα ουράνια τόξα...

Δημήτρης Κουμάνταρος είπε...

Ποιοί; Όσες κι όσοι αναγνωρίζουν τη δημόσια επικοινωνία ως σημαντικό αγαθό. Ποιούς; Το ίδιο με το ποιοί. Πόσους; Μόνον αν υπάρξουν πολλοί, η δημόσια επικοινωνία αφορά τον δήμο κι όχι υποτμήματά του. Πως; Πολυμετοχικά και μόνο με οικονομική κι επαγγελματική αυτάρκεια κι επιβίωση. Γιατί; Γιατί η σημερινή δημόσια επικοινωνία είναι τόσο στρεβλή που ουσιαστικά δεν υπάρχει.
Η πρόταση πράγματι δεν ανταποκρίνεται στη σκληρή κι ατομικιστική πραγματικότητα. Μπορεί να αλλάξει η πραγματικότητα; Ούτε εγώ το ξέρω, αλλά το επιθυμώ.
Με ποιά ταυτότητα; Δύο αλληλοσυμπληρούμενες απαντήσεις: Με τη ταυτότητα της μη ταυτότητας. Μαζί με μια όσο γίνεται πιό μαζική κι ενωτική προσπάθεια για την αναγέννηση κι επανίδρυση της ελληνικής κοινωνίας μέσα στο σημερινό διεθνές πλαίσιο.

pentanostimi είπε...

δυσκολα εφαρμόσιμη για τους λόγους που και οι προλαλήσαντες σημειώνουν.Μ ου αρεσει να ''τσιμπάμε'' ακόμη με ουτοπιες,αλλά για να δουμε,φτασαμε στον πάτο οχι μονο στην ενημερωση,ισως κατι μπορει να ΄γινει.Αρκει να εχουμε επιγνωση οτι κανεις δεν σωζεται αν δεν θελει ο ίδιος να σωθεί
.